[ Pobierz całość w formacie PDF ]
nazwy JavaScript naruszyłoby prawa własności firmy Netscape do tej technologii. Jed-
nakże, pomimo iż język Jscript wykorzystuje własny interpreter oraz w pewnym stopniu
różni się od JavaScript, to jednak oba te języki są do siebie podobne. Z punktu widze-
nia programisty, ktoś, kto nauczył się jednego z tych języków, w dużej mierze zna też
drugi z nich. Chociaż w pewnym momencie firma Microsoft preferowała wykorzy-
stywanie języka VBScript zamiast JavaScript, to jednak ten drugi pozostał głównym języ-
kiem wykorzystywanym przez programistów do pisania skryptów po stronie klienta.
Częściowo wynikało to z tego, że początkowo przeglądarka Netscape była bardziej
popularna, ale jeszcze ważniejszym powodem był fakt, że język JavaScript był dostępny
w większej liczbie przeglądarek niż JScript. Obecnie rzadko spotyka się skrypty VBScript
na stronach WWW, z tego prostego względu, że język ten obsługują wyłącznie prze-
glądarki firmy Microsoft. Może nieco dziwić to, że wraz ze zmniejszeniem popular-
ności języka JavaScript do tworzenia skryptów po stronie klienta, wzrosła popularność
języka VBScript w technologii skryptów po stronie serwera ASP.
Po stronie klienta, pomiędzy językami JavaScript a JScript istniało tak dużo różnic, że
pisanie skryptów przeznaczonych do wykorzystania na wielu platformach nie było
zbyt Å‚atwe. SpecyfikacjÄ™ JavaScript przekazano do Europejskiego Stowarzyszenia
Producentów Komputerów (ECMA) w celu stworzenia standardu . Tak powstał język
ECMAScript.
RozdzIał 1. f& Podstawy31
ECMAScript
Wraz z pojawieniem siÄ™ 4. wersji przeglÄ…darek Netscape Navigator oraz Internet Explo-
rer, w obu spróbowano zaimplementować standardową wersję języka ECMAScript.
Wersja zaimplementowana w przeglądarce Internet Explorer okazała się bliższa stan-
dardu niż implementacji firmy Netscape i fakt ten, jako jeden z kilku czynników, przy-
czynił się być może do ekspansji przeglądarki Microsoftu, która zdominowała rynek
przeglÄ…darek WWW.
Europejskie Stowarzyszenie Producentów Komputerów ECMA (European Computer
Manufacturer Association) jest międzynarodowym stowarzyszeniem przemysłowym.
Organizacja ta opracowała kilka standardów branży komputerowej, z których większość
można pobrać za darmo ze strony http://www.ecma.ch. ECMAScript jest nazwą, która
została zaadoptowana do standardu ECMA-262, opracowanego po tym, jak firma Net-
scape zaproponowała język JavaScript w wersji 1.1 jako standard. ECMAScript to de
facto międzynarodowy standard języka JavaScript. W czasie powstawania tej książki
opracowano trzecią wersję tego standardu, która odpowiadała językowi JavaScript
w wersji 1.5 oraz JScript w wersji 5.5.
Należy zdać sobie sprawę z tego, że ECMAScript stanowi standard dla rdzenia języka
JavaScript. Jako rdzeń rozumiemy te właściwości języka, które istnieją niezależnie od
środowiska, w którym wykorzystujemy JavaScript (przeglądarka WWW, PDF itp.).
Obejmuje to takie właściwości, jak funkcje obliczeń arytmetycznych oraz obsługi dat.
Te elementy języka nie wchodzą w interakcje oraz nie zależą od przeglądarki.
Elementy umożliwiające komunikację języka JavaScript ze środowiskiem hosta są przed-
miotem innego standardu, który określany jest mianem W3C DOM (World Wide Web
Consortium Document Object Model, czyli Obiektowy Model Dokumentu Konsorcjum
WWW). Standard ten jest istotny dla języka HTML, dlatego też mogliśmy się z nim
spotkać już wcześniej. Oprócz opisu metody zapisu dokumentów HTML, standard ten
określa, w jaki sposób można uzyskać dostęp do elementów dokumentów HTML z po-
ziomu języka JavaScript i jak wykonywać na nich operacje. Ten aspekt języka omówiono
w dalszej części tej książki.
W praktyce ECMAScript nie jest językiem, którego powinni się uczyć programiści
piszący skrypty JavaScript. Jest on przeznaczony dla projektantów przeglądarek, którzy
powinni zadbać, aby ich implementacja JavaScript zawierała te same funkcje, co imple-
mentacje w innych przeglÄ…darkach.
Język ECMAScript stanowi istotny krok na drodze do większej jednolitości języka
JavaScript. W JavaScript zawsze znajdą się elementy, które nie będą częścią specyfi-
kacji ECMAScript, częściowo po to, aby zapewnić wsteczną zgodność ze starszymi
przeglądarkami. Język JavaScript jest zgodny z ECMAScript, a ponadto zawiera do-
datkowe właściwości.
Sporo miejsca zajęło jak dotąd opisanie tła języka JavaScript; teraz przejdziemy do
omówienia sposobu wykorzystania samego języka.
32 JavaScrIpt dIa każdego f& Część I
Zaczynamy
Aby stać się autorem skryptów JavaScript, potrzebujemy dwóch narzędzi: edytora tek-
stowego oraz przeglÄ…darki WWW.
Wybór edytora tekstowego i przeglądarki WWW
Zapewne do tworzenia stron WWW przyzwyczailiśmy się wykorzystywać edytory typu
WYSIWYG (What You See Is What You Get, czyli otrzymasz to, co widzisz ), jak: Adobe
GoLive, Microsoft FrontPage lub NetObjects Fusion. Jednak, aby tworzyć skrypty, bę-
dziemy musieli przyzwyczaić się do ręcznego wpisywania kodu, chociaż takie edytory,
jak Adobe GoLive oraz Macromedia DreamWeaver zawierajÄ… wbudowane mechanizmy
służące do tworzenia skryptów JavaScript, z których można korzystać bez konieczności
rozumienia kodu generowanego przez program. Zazwyczaj edytory WYSIWYG generujÄ…
miłe dla oka efekty, ale jeżeli nie rozumiemy języka JavaScript, który leży u podstaw
tych efektów, nie będziemy w stanie ich zmodyfikować, a tym samym uzyskać dokładnie
takich wyników, jakich oczekujemy.
Opisane w tej książce przykłady umieszczono dla wygody na dołączonej do niej płycie
CD-ROM. Jeżeli jednak wpiszemy kod samodzielnie, zapamiętamy o wiele więcej.
Zachęcamy zatem, aby to robić. Nawet te sytuacje, w których popełnimy błędy przy
wpisywaniu kodu, pomogą nam poznać informacje potrzebne do tego, aby stać się wy-
dajnym autorem skryptów.
Bez względu na to, na jakie rozwiązanie się zdecydujemy, jeśli chcemy napisać własne
skrypty, będzie nam potrzebne narzędzie do ich wpisywania, czyli edytor tekstów.
Kiedy zapisujemy tekst w procesorze1 tekstu, jest on zapisywany w pliku, który zawiera
wiele kodów formatowania. Przeglądarki nie potrafią obsługiwać takich kodów. Do
zapisania skryptu możemy zatem wykorzystać procesor tekstu, ale powinniśmy pa-
miętać, aby zapisać plik w formacie zwykłego tekstu (ASCII). Często jest z tym więcej
problemów niż jest to warte. Z drugiej strony, edytor tekstowy zapisuje tekst w formacie
ASCII, bez dodawania zastrzeżonych kodów, które są niezrozumiałe dla przeglądarki
WWW. Posługując się edytorem tekstu można również w stosunkowo prosty sposób
zapisać pliki z rozszerzeniem .htm lub .html.
W tej książce będziemy konsekwentnie wykorzystywać rozszerzenie .htm. Przeglą-
darki na 32-bitowych platformach Windows traktujÄ… pliki z rozszerzeniem .htm tak
samo, jak pliki z rozszerzeniem .html. Na niektórych platformach jednak dozwolone
jest wykorzystanie jedynie trzyliterowych rozszerzeń. Jeżeli wykorzystujemy taką plat-
formę, wówczas będziemy mogli posługiwać się jedynie rozszerzeniem .htm.
Użytkownicy Windows z pewnością mają zainstalowaną jakąś wersję Notatnika. Aby go
uruchomić, należy kliknąć ikonę Notatnik w menu Start, Programy, Akcesoria. Notatnik
1
Przez procesor rozumie się tutaj złożony edytor tekstowy, taki jak Microsoft Word, zaś edytorem
nazywany jest zwykle prosty edytor w rodzaju systemowego Notatnika Windows przyp. tłum.
RozdzIał 1. f& Podstawy33
będzie odpowiednim narzędziem do tworzenia większości skryptów JavaScript, ale
jeżeli pliki osiągną zbyt duże rozmiary, możemy skorzystać z edytora WordPad lub po-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]